Ivan Wolffers, Hoogleraar Gezondheidszorg en Cultuur VU
vandaag op Joop.
Depressie als een levensprobleem in plaats van ziekte
Verfrissende nieuwe kijk op een kwaal die zich steeds verder uitbreidt
Voor mij bestond het woord depressie nog niet voor mijn twintigste. Ja, ik had het wel eens gehoord, maar het was in die tijd geen begrip waarover zoveel gesproken werd als tegenwoordig. Pas toen ik in 1968 geneeskunde ging studeren (ik hecht aan het mooie woord Geneeskunde en vind het jammer dat mensen tegenwoordig denken dat ze medicijnen gaan studeren) kreeg ik werkelijk iets te horen over depressies.
In de colleges psychiatrie werd ons duidelijk gemaakt welke soorten depresssies er waren en welke geneesmiddelen er gebruikt moesten worden om de stemming te verbeteren. Daar moest je niet te scheutig mee zijn, want ze hadden vervelende bijwerkingen.
Toen ik na zeven jaar mijn artsendiploma had en ging praktiseren, merkte ik dat er veel mensen waren die moeite hadden met wat er in hun leven gebeurde. Mijn opleiders hadden me uitgelegd dat je bij deze gebruikelijke moeilijkheden van mensen die het niet meer zo zagen zitten, benzodiazepinen (tranquillizers) moest voorschrijven. Die waren net op de markt en artsen dachten dat ze vrij onschuldig waren. Daarom werden ze snel erg populair. Vage en kleurrijke diagnoses raakten in gebruik. Huisvrouwensyndroom, psychosomatische aandoeningen, flatsyndroom, overspannen, overwerkt, functionele hartklachten, functionele darmklachten? Hup, valium!
We waren in die tijd nog niet gewend om alles depressie te noemen. Dat werd ons geleerd tegelijkertijd met de introductie van een nieuwe lichting antidepressiva, waarvan gedacht werd dat ze vrij onschuldig waren. Prozac, Seroxat en al spoedig volgden er meer.
Het begrip depressie werd zo opgerekt dat het een beetje zijn betekenis verloor. Ik denk dat de onderzoekers die serieus zijn gaan kijken hoe de depressie nu eigenlijk ontstaat en dat opschreven in een artikel genaamd ‘Measuring the bright side of being blue’ dankbaar moeten zijn voor een nieuwe kijk op depressie (en dus ook op de behandeling daarvan). Deze onderzoekers zien depressie meer als een aanpassingsvorm aan een leven dat onbeheersbaar is geworden. Niet als een medisch probleem, maar als een levensprobleem.
De onderzoekers ontwikkelden een test waarmee ze konden onderzoeken hóé mensen denken en niet zo zeer waaraan ze denken. Hoe vertaalt depressie zich in een soort analytisch herkauwen van wat er in hun leven gebeurt om er greep op te krijgen, om het te begrijpen? Mensen met depressie zijn er maar mee bezig en het gaat hun leven domineren. Via de test bleken ze een manier in handen te hebben om de mate van het analytisch herkauwen vast te stellen. Op basis daarvan stellen ze een nieuwe aanpak voor: in plaats van de klachten te zien als iets ‘slechts’, kan een arts misschien de mensen met een depressie helpen inzicht te krijgen in hoe hij of zij door steeds maar weer de problemen herkauwt. Om dan samen te komen tot een nieuwe impuls om hun leven te veranderen.
Eerst maar zien of het werkt natuurlijk, maar het idee dat de depressie een manier van aanpassing is bij onoverkomelijke levensproblemen is wel een fris geluid.
Tot zover Ivan Wolffers.
Nu de blaadjes vallen, de dagen korter, kouder en somberder worden, vallen veel mensen er (vaak tijdelijk) ernstig ten prooi aan. Een depressie. Of dat een levensprobleem of een ziekte wordt genoemd maakt niet veel uit. Het is iets onwenselijks dat je leven vergalt. En je hebt maar één leven,
Het nare van depressief zijn is dat je alles somber ziet. Als door grauw matglas. Opgesloten in jezelf. Het glas is voortdurend half leeg en dat dreigt steeds leger te raken. Je ziet overal problemen in en ziet de toekomst zwaar in. Niet dat dat niet realistisch is. Natuurlijk gebeurt er veel ellende in de wereld en natuurlijk kun je ziek worden en dood gaan, en je geliefden kan hetzelfde overkomen. Het verschil tussen iemand met een depressie en iemand die dat niet heeft is de benadering. Vanuit welke kant je kijkt.
Er is niets of niemand die het uit je hoofd kan praten. Dat gaat gewoon niet. Je zit met je hoofd half onder water en de boodschap komt niet aan. Het is voor iemand die er nog nooit mee te maken heeft gehad niet voor te stellen. En juist dat onbegrip zorgt voor nog meer gevoelens van alleen staan. Zelfs voor iemand die er wel mee te maken heeft gehad is het gevoel, naderhand, niet goed meer op te roepen en uit te leggen.
Ik gebruik al vele jaren antidepressiva. Ik vroeg mijn arts destijds om een pilletje, om overal vanaf te zijn. Hij stelde een antidepressivum voor. Ik voelde dat als een nederlaag, ik had er al over nagedacht, maar ik moest het zelf kunnen, vond ik. Maar op zeker moment wist ik dat ik nog maar één ding kon doen, de medicijnen en daarnaast een time out in een psychiatrische antroposofische kliniek met ondersteundende therapieën. Ik klom weer uit het dal. Dat duurde lang en het hielp niet echt dat er in mijn persoonlijk leven in korte tijd enkele drama’s afspeelden.
Jaren geleden begon ik het af te bouwen. Ik deed dat heel langzaam, en na maanden zat ik op de helft van de oorspronkelijke dosis. Het ging goed en ik voelde weer emoties, ik kon weer weer bij mijn gevoel, huilen. De grotere dosis vlakte mijn emoties te zeer af, ik nam mij voor, dat als mijn leven zich in stabieler water zou bevinden, ik de rest ook zou afbouwen. Ik was er wel bang voor, want als ik eens een paar dagen vergat de medicijnen in te nemen, ik al snel het gevoel kreeg dat ik de ondersteuning miste. Ik besprak het met mijn huisarts en na verloop van tijd begon ik het af te bouwen. Langzaam, in eigen tempo, steeds weken doen met een klein beetje kleinere dosis. Uiteindelijk gebruikte ik niets meer. Ik voelde me een klein beetje triomfantelijk, maar al snel zakte dat weg en voelde ik me down. Ik werd heel emotioneel Ik hield het ongeveer twee maanden vol. Toen heb ik het opgegeven. Mijn huisarts was het met me eens. Ik starte de medicijnen weer op.
Ik heb geen bijwerkingen, waarom zou ik ongelukkig zijn als het anders kan? Niet alleen ik leid eronder, maar ook mijn omgeving. Ik neem het ze niet kwalijk dat ze het niet begrijpen. Ik wil er ook voor hen zijn als dat nodig is. Het is een stukje chemie, een stofje, of iets hormonaals. Ik mis kennelijk iets om me goed te voelen, vertrouwen te hebben en me veilig en warm te voelen. Ik mis de stabiliteit die me in balans houdt. Een klein pilletje per dag zorgt daar wel voor.
Het is de tijd van het jaar, de vallende blaadjes, de donkere, korte dagen, dat mensen die er behept mee zijn een terugval krijgen. Ik ook, ondanks de medicijnen moet ik zorgen dat ik voldoende licht zie en buitenlucht voel. Jaren keek ik niet naar de tv, en las ik alleen de koppen in de krant. Ik doe dat nu wel, maar er komt bij mij al snel een punt dat ik een verstikkend gevoel krijg en dan wil ik er niets meer lezen of horen over alle ellende in de wereld. Wat mensen elkaar allemaal aandoen. Ik kan er maar op één manier mee omgaan: kop in het zand.
Daarom begrijp ik mensen wel die er een eind aan maken. Ik deel de verbazing niet van mensen die niet begrijpen hoe een succesvol, gezond mens, met een goede liefhebbende relatie en jonge kinderen er een eind aan kan maken. Ook al weet ik de persoonlijke omstandigheden niet van de mensen die de afgelopen jaren uit het leven zijn gestapt, ik weet dat er soms nog maar één uitweg is. Lijkt te zijn.
We moeten er alles aan doen om deze mensen perspectieven te geven, hulp te bieden om weer het licht te zien in hun leven. Want het kan. We mogen dit niet zien als een nederlaag. Het is een ondersteuning, zoals een bril bij het zien. Het is niet anders, we hebben het nodig. Het is goed om de man of vrouw die depressief is heen te gaan staan. Niet verstikkend, maar ondersteundend, warmend. Ook al begrijp je er niets van, toon geen onbegrip. Zeg geen dingen als : Kop op! Het komt wel goed! Niets doet een depressief mens zich zo alleen voelen als dit soort, goedbedoelde, maar van geen enkel begrip getuigende opmerkingen geplaatst worden. Zie het niet als het ondergaan van een nederlaag. Juist deze persoon heeft vaak al veel meer doorgemaakt en overleefd dan we denken. Misschien helpt in eerste instantie afleiding, zon, wandelingen, fysieke inspanningen. Bij mij was dat laatste al een brug te ver op een zeker moment, zelfs de afstand van de bank naar de keuken was nauwelijks haalbaar. Een depressie is ontzettend vermoeiend. Maar ik denk, en dat gaat in ieder geval voor mij op, dat medicijnen de enige ondersteuning bieden om het leven leefbaar en zelfs nog leuk te maken.
Depressief is idd een ruim begrip en ik denk dan ook dat iedereen daar af en toe in meer of mindere mate last van heeft. Mensen die zeggen dat ze er geen last van hebben houden zichzelf voor de gek en als dat te lang duurt, dan komt het des te erger los. Dwz ik denk dus dat het net zo werkt als een vulkaan of bliksem. Je moet af en toe preventief ontladen en als dat te lang duurt komt een grote klapper.
Zelf koppel ik het aan bioritme, maar ook aan voeding. Bioritme zelf koppel ik aan de maan en de luchtdrukverschillen die daarmee gepaard gaan. Kinderen zijn daar heel duidelijk in. Bij een kind weet je wanneer het gaat stormen, dan zijn ze zo druk dat het wel op ruzie uit moet draaien.
Allemaal heel normaal als je het in de hand kan houden en als dat niet lukt en er zijn medicijnen, dan is dat natuurlijk een uitkomst. Zelf heb ik het matig gehad en ben ik nooit aan medicijnen begonnen. Het is de laatste jaren stukken minder en dat kan door de leeftijd komen.
Een ding weet ik ook, ik mag niet te gelukkig zijn, want elke keer als ik dat was werd ik een paar dagen later depressief. Nou is gelukkig zijn volgens mij helemaal geen verplichting voor een mens, maar we doen met ze’n alle wel alsof dat het hoogste doel in het leven is. Zelf ga ik dus liever voor tevredenheid en daar kan ik op dit moment prima mee leven.
In mijn omgeving heb ik overigens een stel extreme excemplaren. Een daarvan heeft zichzelf weer een preventief in een inrichting laten opnemen. Die man kan ook compleet los gaan en schiet dus van het ene in het andere uiterste. Zijn vader had daar ook enorm last van en heeft een eind aan z’n leven gemaakt. Je zou dus ook aan een tikkie erfelijkheid kunnen denken.
Ja, die erfelijkheid ben ik ook wel mee belast. Behalve depressie heb je wel meer stoornissen die je het leven In de war kunnen gooien, zoals bipolaire stoornissen. Ik denk dat je teneergeslagen of depri niet moet verwarren met zware depressie, van dat eerste heeft iedereen inderdaad zo af en toe wel eens last.
Vroeger zeiden we ook inderdaad dat als de kinderen druk waren; er is storm op komst! Eigenlijk nooit op gelet of dat echt waar bleek! Ik weet ook echt niet of de planeten invloed hebben. Volle maan beweert men wel, heeft invloed. Zal er toch eens op gaan letten.
Die planeten is onzin, maar de maan heeft wel degelijk effect. Die zorgt voor meters verschil in eb en vloed. Alle planeten bij elkaar doen nog geen millimeter aan onze eb en vloed. Bioritme kent een periode van ongeveer 28 dagen en dat komt aardig overeen met de maan. Er zitten dan ook 12,6 maanperiodes in een jaar en dat zorgt er voor dat dat gedoe met 12 sterrenbeelden per jaar niet klopt en bioritme veel meer geaccepteerd is.
Er zijn idd meer stoornissen die voortbouwen op wat we vroeger kolder in de kop noemden of een klap van de molen of flink van slag. Tegenwoordig hoor je vaak bipolair en over 5 jaar hebben dat vast weer opgesplitst in 3 nieuwe termen. Ik verdenk de medicijnenmaffia van deze stoorniswedloop.
Ja, vroeger smeten we alles op een grote hoop, noemden het ‘gek’, ‘krankzinnig’, of ‘kolder in de kop’, en we sloten de mensen op in inrichtingen, gestichten. Geen plezierige oorden. De mensen leefden er in erbarmelijke omstandigheden, werden niet behandeld en zater daar louter om de samenleving geen last te bezorgen.
Gelukkig kunnen we nu alles beter benoemen en behandelen. Dat het dan wel eens doorschiet en het een ’trendy topic’ wordt in de media moeten we maar voor lief nemen.
Dat van de maan begrijp ik nog steeds niet. Hoe kan de aantrekkingskracht van de maan invloed hebben op onze gemoedstoestand? Doordat het net iets meer bloed trekt naar bepaalde hersengebieden, als dat het al doet? Dan zou het veel effectiever zijn op je hoofd te gaan staan, want de aarde trekt nogi veel harder.
De maan zorgt simpelweg voor het dagelijks geklots van onze oceanenen, maar ook voor het ontstaan van hoge en lage drukgebieden. Dwz in de winter staat de maan aan onze kant en hebben we meer stormen. Een storm is niet meer dan dat veel lucht zich verplaatst van een hoog naar een laag drukgebied. En dan kom je op het punt dat het gaat stormen als kinderen erg actief zijn. Die drukverschillen dringen wat sneller door tot onze hersenpan. En ergens moet daar de verklaring zitten. We hebben een druk in ons hoofd en die heeft moeite met een veranderende buitendruk. Ga maar eens met een vliegtuig mee en je voelt je op 2 manieren opgelaten. 😉
De maan volgt overigens ook nog eens een elips en staat daarmee af en toe verder of dichter bij de aarde. Bij dichtbij is het eb- en vloedverschil groter. Maar de maan is ook weer niet het enige hemellichaam dat invloed heeft op de aarde. De zon ook en daar zitten we dan weer mee met het het korten der dagen. Maar je kan dat ook niet allemaal de schuld geven. Mensen in je omgeving of het niet goed verwerken van problemen hebben ook allemaal invloed. Het is een soort optelsom en wanneer slaat die door van een acceptabel en parreerbaar 5je naat een onbeheersbare dikke 3- ?
Nog een kleine aanvulling. Mensen die bioritme bedacht hebben, hebben voor zover ik weet niet de koppeling met de maan gemaakt. Voor mij ligt dat gezien de periode van zo’n 28 dagen erg voor de hand en maakt het ook zeer verklaarbaar. Zelf koppelen ze het meer aan de geboortedag, net als de astrologie. Daar zal ook zeker iets in zitten, maar dan denk ik al weer snel; zal het niet gekoppeld moeten worden aan de verwekkingsdag? Want niet bij iedereen zit tussen die 2 dagen 9 maanden.
Ik ben altijd zo blij met mensen, die zoiets moeilijks als depressies op een begrijpelijke manier kunnen overbrengen. Dank hiervoor, Margo. Het lijkt me vreselijk om depressief te zijn. Iedereen is natuurlijk wel eens in een sombere bui, maar daar gaat het hier niet over. De dikke deken die over een mens met depressies ligt is totaal andere koek. Fijn, dat er tegenwoordig medicijnen zijn, die het bestaan wat draaglijker maken. Ik heb geen depressieve mensen in mijn omgeving, maar ik denk wel dat begrip (en geen veroordeling, dat doe je bij kanker toch ook niet?) zal helpen.
Ik hoop het Wieneke, dat het een beetje overkomt. Inderdaad als een dikke, klamme, verstikkende deken, die je niet loslaat. Het kan zover gaan dat er complete paniek uitbreekt, Het probleem is, dat als je midden in een depressie zit, je niet in staat bent je toestand helder te omschrijven. En als je je goed voelt, dan is het weggezakt, en wil je je dat zeker niet meer voor de geest halen. Nou laat ik voor mezelf spreken, anderen kunnen dat misschien wel.
Dank je wel Margot. Ook ik heb, zei het op het randje, last van depressie. Het kan gelukkig ook nog langere tijden goed gaan, maar ik onttrek me dan ook zoveel als mogelijk aan de vele invloeden van buiten af in het maatschappelijk gebeuren. Ik zou graag slechts voor de momenten dat ik het echt helemaal niet meer zie zitten, en dan ook alleen slechts en alleen voor dat moment, een pilletje willen kunnen innemen. Ik heb namelijk ooit door een weekendarts een stuk of zes pilletjes voorgeschreven gekregen en die maakten me spraakzaam, open, vrij en opgewekt zo niet vrolijk , maar probeerde het toch ondanks alle ellende zonder medicijnen te doorstaan. Toen ze na acht maanden (!) op waren kreeg ik van mijn huisarts geen nieuwe want ze zouden verslavend zijn. Het ander voorgeschreven middel hielp me geen snars en ook de antidepressiva door de psychiater voorgeschreven werd alsmaar opgevoerd zonder resultaat al werd ik gek van de bijwerkingen. De vraag die onmiddellijk op kwam bij het lezen van je verhaal was dan ook welk middel jij dan voorgeschreven hebt gekregen dat je er geen bijwerkingen van had.
Ik heb geen idee waarom mijn huisarts juist dit voorschreef: Fluvoxaminemaleaat. Hij vertelde er direct bij dat het niet verslavend is, anders was ik er niet aan begonnen.
Ik had het over twee dingen een onderhoudsdosis antidepressiva die ik voorgeschreven kreeg door een psychiater en over incidentele pilletjes voor het geval ‘dat’ gekregen van de weekendarts, kennelijk een opiaat want mijn huisarts wilde geen vervolgrecept schrijven wegens mogelijkheid van verslaving. Maar met mijn verslaving zal het wel los lopen als ik na acht maanden in totaal nog geen zes tabletjes heb gebruikt.
Ik denk niet dat er een antidepressiva onder de Opiumwet valt
Misschien was dat van de weekendarts een kalmeringstabletje, die je niet structureel, maar incidenteel, bij behoefte inneemt. Die krijg je vaak voorgeschreven na bijv. een sterfgeval als je hoofd overloopt en je veel verdriet hebt, en tegelijk van alles moet regelen.
Je zou bij je huisarts langs kunnen gaan en het er met hem over hebben wat je het best kunt doen.
@Ximaar: ik heb zelf veel last van sombere dagen. Een gesloten grijs wolkendek zonder enige beweging. Dat komt op mij doods over, of de wereld stilstaat. Daarbij kou, iedereen binnen, en ik dus ook. En dan voel ik me opgesloten. Ik denk dat veel meer mensen er in deze maanden last van hebben. Een lichttherapielamp zou misschien helpen bij sommige mensen. Het is inderdaad vaak een optelsom van factoren om van een zuinige voldoende te schieten in zwaar onvoldoende. Maar waar het ook door komt, ik vind het leven te kort om ermee door te blijven lopen, voor zover dat nog gaat. Vandaar dat ik zeg: doe er wat aan, zoek hulp, het is geen teken van zwakte. En zelfs als dat het wel was, nou en?
Eigenlijk spreek ik er niet graag over, maar jij hebt zo je best gedaan om het goed uit te leggen. Dus ik wil wel even melden dat ik ook al wat jaren aan de antidepressiva zit. Ik heb ook eens proberen dit af te bouwen -tegen de zin, wel met hulp van de huisarts- en het lukte niet, hoe voorzichtig ik het ook afbouwde. Ook paniek sloeg toe. Ik stop nu maar niet meer en geniet van de dag. Of wat minder. Maar het gaat mij goed. En dat is heel wat.
Terecht dat je het blijft gebruiken Thérèse! Je hoeft je echt nergens over te schamen. Je hebt er toch niet om gevraagd om afhankelijk te zijn van medicijnen om een beetje goed te kunnen leven?
Van mij mag iedereen het weten, ik zie het niet als iets waar ik mij voor hoef te genereren. Ondanks dat ik weet dat er mensen zijn die het er dan over hebben dat ik een ‘gek’ ben die in een ‘gesticht’ heeft gezeten. Ik lach daar maar om, dit soort mensen heb ik toch liever niet in mijn buurt. Want liever ‘gek’ dan dom.
Ik stop ook niet meer, mijn huisarts heeft gezegd dat ik het rustig de rest van mijn leven kan gebruiken. Het is bewezen dat het niet gaat zonder, de conclusie is dus duidelijk. Laten we dankbaar zijn dat het er is.
Ik schaam mij er niet voor, hoor Margo. Het is dat ik er gewoon liever niet over wil denken. Het gaat nu goed, al wat jaren en de meeste mensen vinden mij aardig en geestig en daar ben ik zelf weer verbaasd over, het geeft mij meer zelfvertrouwen, waardoor ik mij gelukkiger voel etcetera.
Goed van je hoe jij zo iets uitgebreid aankaart.
Je bènt ook aardig en geestig Thérèse! 😀 Daar moet je niet verbaasd over zijn! Het kan allemaal, er schuilt veel in een mens. 😉
Waarom zou je je schamen over iets waar je totaal niks aan kunt doen. Het overkomt je en het kan die kritische (lees eencellige) ander ook zomaar overkomen. Het station van wat die domkoppen allemaal te neuzelen hebben zijn we toch wel gepasseerd, mag ik hopen? Ik heb een kapotte slokdarm-maag sluitspier , dus ik moet mijn hele leven maagzuurremmers slikken. Er zijn zo ontzettend veel mensen, die levenslang medicijnen moeten slikken. Of dat nu voor het lichaam of de geest is…….. dat maakt niks uit. Als het helpt is dat alleen maar geweldig. We mogen dankbaar zijn dat er moderne medicijnen zijn.
Precies! Goed gezegd Wieneke!
Ik ben ook totaal niet tegen het gebruik van antidepressiva als dat de kwaliteit van leven bevordert. Je mist gewoon een stofje in de hersenen dat het lijf zelf niet in staat is voldoende aan te maken. Ik persoonlijk had alleen veel last van de bijwerkingen van antidepressiva en hou het liever op een middel dat ik in een kritieke situatie, alleen voor zo nodig, kan innemen. Ik dwing me wel tot wandelen en blootgesteld worden aan daglicht dat ook van invloed schijnt te zijn en hou me verre (van het deprimerende) van de televisie.
Ik ben altijd blij te horen als het door antidepressiva gebruik beter gaat want wij hier zijn echt niet de enigen die aan depressies lijden.
Ik ben geen psycholoog, nog minder psychiater, ik heb me wel (een beetje) in de psychologie verdiept. Desondanks denk ik gewoon vanuit mijn eigen gezonde verstand. En van daaruit denk ik dat er drie dingen belangrijk zijn als je een persoonlijk probleem hebt. Of dat nou een probleem is als we hier aankaarten, geteisterd worden door depressies, of een verslaving, of relatieproblemen, problemen met de kinderen waar je niet uit komt …
Ten eerste: erkenning. Zie in dat je het probleem hebt. Ten tweede: inzien dat je hier hulp bij nodig hebt, en hier schort het vaak aan. Ten derde: zoek die hulp. En als je hulp hebt en die bevalt niet, ga verder zoeken. Ik werd eens gestuurd naar een psycholoog met een privé praktijk. De uitstraling en uiterlijk van die man stonden mij niet aan en ook niet de omgeving, de kleine ruimte met frutsels en vervelende prenten aan de muur. Ik wilde daar alleen maar weg. Later ben ik nog eens bij een antroposofisch psycholoog geweest, dat voelde ook niet goed. Als het om therapie gaat voel ik mij het best in groepstherapie met lotgenoten. Het erkennen dat ik een probleem had kwam ook niet van de een op de andere dag. Iedereen heeft wel eens wat, dacht ik. Pas toen ik de dagen echt als martelingen waar geen einde aan kwamen ging ervaren begon ik ervoor open te staan, en dat hulp dringend was. Wat ook belangrijk is, hou het bespreekbaar, voor jezelf en met je omgeving. Je hoeft jezelf geen label op te plakken, we zijn kwetsbare mensen en er zijn altijd mensen die hun eigen infereuriteit willen compenseren door een ander neer te halen, we kennen ze allemaal. Geef ze niet de gelegenheid. Maar sluit je niet op in je probleem. (Zie afbeelding).
Het kan iedereen gebeuren, soms gebeurt er iets in je leven dat je niet de baas kunt, of net te veel dan je aankunt en dreig je koppie onder te gaan. Mannen en vrouwen, jong en oud. We leven in een wereld van snel-snel-snel en druk-druk-druk, en dat alles niet ten gunste van een fijn en gelukkig leven, maar van maatschappelijk succes, dat dan vooral afgemeten wordt aan onze rijkdom. Een kunstmatige wereld. Gelukkig ook in een wereld waar hulp geboden wordt. In mijn grootvaders tijd was daar nog geen sprake van, er was geen hulp, zeker niet zo kort na de oorlog waar iedereen wel een trauma had opgelopen, en hij ging ten onder.
Er zijn altijd mensen die deze drie fases niet (willen) doorlopen. Ze erkennen niet dat ze een probleem hebben en piekeren niet over hulp. Deze mensen hebben nog een onderliggend probleem. Maar ook dat zullen ze niet erkennen en het blijft een vicieuze cirkel. Het is moeilijk samenleven met deze mensen, als je er bijvoorbeeld een relatie mee hebt. Maar ieder mens is uiteindelijk voor zichzelf verantwoordelijk en mag autonoom denken en handelen waar het zichzelf aangaat. Gelukkig wel! Zelfs al vermindert hij de kwaliteit van zijn eigen leven met zijn eigenwijsheid.
Een waardevolle log Margo.
Vanuit mijn familie en gezin weet ik er het een en ander van; het is een afschuwelijke aandoening/stoornis/tekort/ziekte, you name it. Verder is alles al gezegd.
Met de voorstelling van zaken die Wolffers te berde brengt ben ik het niet helemaal eens maar zoals hij het zelf al zegt: het is een idee. Daar kunnen we over nadenken.
@Ximaar: de geboortedag lijkt me niet de dag dat er nog iets aan jou als mens veranderd wordt. Maar de dag van de conceptie evenmin. Want dan voegt het zaadje zich bij het eitje en gaan ze samen het mensje maken. Die twee bestanddelen hebben alle genen in zich die ons maken tot wat we zijn. Die ons door onze voorouders zijn doorgegeven. Waarom sommige genen wel (blauwe ogen) en anderen niet (zachtaardig), dat mag Joost weten. De wetenschap heeft daar nog niets over heeft bericht. Ik denk dat de maan van alle invloeden het kleinst is. Al weet ik daar niets van. Maar nu hebben we het over hoe het komt dat we zijn zoals we zijn, ook een interessante discussie. Vooral omdat we er niets over weten en we onze fantasie erop los kunnen laten. Feit is wel dat we onszelf niet maken, maar wel kunnen veranderen.
Ik geloof er beslist in – ik heb altijd in het najaar van die dagen dat ik me wat minder voel dan anders maar ik moet zeggen: sinds ik de blauwe lamp aangeschaft heb gaat dat een stuk beter! Ik denk soms ook wel eens dat vrouwen, door die constant veranderende hormoonhuishouding, er vatbaarder voor zijn hoewel… Tja, dat weet ik eigenlijk ook weer niet. Maar dat het een klein chemisch defectje in de hersenen is, dat staat voor mij vast en inderdaad: als het met een pilletje te verhelpen is, is het alleen maar fantastisch voor de mensen die er baat bij hebben. In mijn vriendenkring heb ik drie mensen verloren door zelfmoord. De eerste was mijn jeugdvriendinnetje – ze pleegde totaal onverwacht zelfmoord op haar 23ste. Tot op de dag van vandaag denk ik: ‘had ik niet dit en had ik niet dat kunnen doen om haar te helpen’. Dat denk ik trouwens ook bij de overige twee. Ik begrijp niet dat mensen het (durven) te doen maar ik begrijp wel dat ze verschrikkelijk wanhopig moeten zijn om het te kunnen doen.
Een vriendin/kennis van mij maakte er ook een eind aan. Ze had twee jonge kinderen. Ook ik heb vaak gedacht, had ik haar niet vaker moeten bellen? Ik denk dat iedereen ermee worstelt die iemand kent die er een eind aan heeft gemaakt. Maar ten eerste weten deze mensen heel goed te verbergen wat ze van plan zijn, en ten tweede helaas, had het waarschijnlijk niets uitgemaakt.
Ook ik ben nogal op de hoogte van wat een depressie is. Ook ik kan mij verplaatsen in mensen die er voor kiezen om niet meer te willen leven. Ik ben ook heel dicht bij die keuze geweest, jaren geleden. Heel veel later, nog niet zo heeel lang geleden in de afgelopen tien jaar, heb ik ruim twee jaar psychotherapie gehad. Gelukkig werd het toen nog vergoed door de zorgverzekeraar. Ben nog net voor mijn vijfenvijftigste begonnen. De huisarts zei, het kan nu nog, het zit nu nog net niet helemaal verankerd. Ik ben heel blij dat ik het gedaan heb. Ik sta wat steviger in mijn schoenen en ik weet dat ik last heb van een onveilige hechting. Nu ik dit weet, kan ik er beter mee omgaan. Ik heb nog wel altijd wat libriumtabletjes in het medicijnkastje liggenvoor als het mij echt te heftig wordt.
Daarom ben ik er graag (hoewel ‘graag’ niet de juiste benaming is) open over. Dingen bespreekbaar maken is zo belangrijk. Dan blijkt dat veel meer mensen dan je dacht met hetzelfde worstelen. Om verschillende redenen, op verschillende manieren, maar toch. En voor jezelf weten waar het vandaan komt is ook heel belangrijk. Goed idee om pilletjes achter de hand te houden.
Prachtig geschreven Margo, heel overwogen en begrijpelijk voor mensen die er wel èn niet mee bekend zijn uitgelegd…
ik zat erover te denken, is het een idee als ik je stuk link op mijn “boeken-pagina voor nabestaanden van”? Dan kunnen mensen die om welke reden dan ook op die pagina komen, hiernaartoe doorklikken en er misschien wat van opsteken, of voor zichzelf besluiten om bijv. ‘ns medicijnen te proberen, toch ‘ns langs een arts te gaan..
Dank je wel Jolie, ik ben blij dat de moeite die ik nam iets duidelijk maakt. Ik vind het een prima idee om dit te linken.
Dankje Margo! De link staat onderaan bij de ‘advieslinks’, achter de tekst “een depressie kan iedereen overkomen’ (ik maar uploaden en reloaden, bleek ik ‘m naar de verkeerde plek te uploaden, en de server is de laatste dagen al zo langzaam, hihi ;-))